تاریخچه عسل
زنبور های عسل از قدیمی ترین حشراتی هستند که از دوران نوسنگی (عصر حجر جدید) وجود داشته اند. این حشرات قبل از انسان ها، حدود 10 تا 20 میلیون سال قبل زیسته اند. انسان از دیرباز به جمع آوری عسل زنبوران عسل پرداخته به طوری که قدمت جمع آوری عسل به 7000 سال قبل از میلاد باز می گردد و از همان ابتدا غذای مهمی برای انسان به شمار می آمد.
عسل در هند باستان
در حدود 2 تا 3 هزار سال قبل از میلاد،چندین بار به عسل در کتاب های مقدس هندیان باستان،داد ها(Vedas)اشاره شده است:
- اجازه دهید قطرات عسل در رودخانه ها و نهر ها جاری شوند،اجازه دهید همه دارو های ما به عسل تبدیل شود،اجازه دهید که سپیده دم و شب،پر از عسل باشد،اجازه دهید تاریکی به عسل تبدیل شود،اجازه دهید آسمان بالا،درختان پر از عسل باشد،خورشید عسلی باشد.
عسل در چین باستان
در قرن 6 قبل از میلاد،نام عسل در کتاب(ترانه های شای جینگ)ذکر شده است،همچنین در قرن 3 قبل از میلاد در کتاب(52 دستور العمل)از عسل به عنوان دارو یاد شده است.براساس طب چینی،عسل به عنوان اصلی از عناصر زمین می باشد که بطور عمده در معده و طحال فعالیت می کند.
عسل در مصر باستان
در مصر باستان،عسل به عنوان یک شیرین کننده مهم مطرح بوده که در بسیاری از نقاشی های دیواری به تصویر کشیده شده است.با توجه به پاپیروس ابرس(Ebres papyrus)از سال 1550 در 147 نسخه،دستورالعمل هایی در مصارف خارجی(تماسی_سطحی)عسل گنجانده شده است.همچنین با توجه به پاپیروس اسمیت(Smith papyrus)در 1700 قبل از میلاد،عسل در بهبود زخم مورد استفاده قرار می گرفت:
- اتصال زخم با گوشت تازه در روز اول تیمار شده و درمان پس از آن با روغن و عسل هرروز تا زمان بهبودی صورت پذیرد.
عسل در قرآن
در قرآن،عسل به عنوان یک غذای سالم و دارویی عالی توصیه شده است.در شانزده سوره از قرآن،به زنبورعسل،اشاره شده است:
- از شکم آنها نوشیدنی هایی به رنگ های محتلف خارج می شود که در آن برای انسان ها شفا وجود دارد.
همچنین پیامبر اسلام(ص)می فرماید:
- عسل برای درمان تمام بیماری ها مفید است.
تعریف عسل
ترشح مواد قندی درختان و شهد گل نباتات که توسط زنبوران عسل جمع اوری شده،تغییر یافته و درون سلول های قاب (شان) ذخیره می شود گفته می شود.
انواع عسل
🍯 براساس منطقه اسکان کلنی ها مانند عسل کردستان،آذربایجان،جنگل های شمال،دماوند و…
🍯 متناسب با زمان تولید عسل مانند مرکبات،اقاقیا و … و عسل تابستانه که گاهی به آن عسل پاییزه نیز می گویند مانند عسل آویشن،گون و …
🍯 بر اساس منبع جمع آوری در محل استقرار کلنی ها بسیاری از گیاهان گل دار مورد استفاده زنبور عسل قرار می گیرد اما به علت فراوانی یک گیاه نسبت به گیاهان دیگر می توان عسل تولیدی را با نام آن گیاه نام گذاری کرد مانند عسل آویشن،عسل مرکبات،عسل پنبه،عسل کنار و …
خواص درمانی و غذایی عسل
🔻 به عقیده پور سینا، عسل خوراکی ست که جوانی را جاودان می سازد، حافظه را نیرو می بخشد و گذشته را در خاطر زنده می کند. اندیشه را پاک می سازد، زبان را می گشاید و درد را ریشه کن می کند.
🔻 امروزه هم معتقدند که عسل یک غذای کامل است که خواص دارویی زیادی دارد ولی بی تردید نه تنها از آن به عنوان ماده قندی بلکه به عنوان معالج بسیاری از بیماری ها استفتده می کنند (در هنگام استفاده از عسل برای بیماری های خاص حتما با پزشک معالج مشورت بگیرید)
🔻 وجود اسید های آزاد در عسل سبب جذب مواد چربی شده و کمبود آهن بدن را جبران می کند.
🔻 به عنوان منبع انرژی در ورزش هایی چون فوتبال، شنا، کشتی و … استفاده می شود.
🔻 گزارش شده که عسل برای معالجه زخم های سطحی و زخم معده استفاده شده است.
🔻 از عسل برای ساخت شربت های سینه استفاده می شود.
🔻 عسل دارای مقدار کمی آب است و فشار اسمزی آن زیاد است در چنین شرایطی، عسل، آب درون باکتری را جذب و سبب می شود که باکتری در آن نتواند به بقا خود ادامه دهد. در واقع عسل دارای یک خاصیت باکتریواستاتیک است و مانند بعضی آنتی بیوتیک ها عمل می نماید.
🔻 به عقیده پروفسور “واستور گسترف” چنانچه مدتی شکر در دهان باقی بماند، توسط باکتری ها تجذیه شده و موجب ایجاد اسید لاکتیک در دهان می شود که برای دندان مضر است، ولی در عسل به دلیل وجود آنتی بیوتیک طبیعی، هیچ گونه اسیدی در دهان تولید نمی شود و دندان ها را ضد عفونی می کند.
🔻 برای کسانی که دیر به خواب می روند، اثر مطلوبی دارد و همچنین برای رفع خستگی مفید است.
🔻 عسل به طور کلی تسکین دهنده، ضد عفونی کننده و التیام بخش و خلط آور است. در بعضی منابع خواص عسل ها بر مبنای نوع گل غالب که زنبورها از آن شهد جمع آوری نموده اند از هم تفکیک شده است. به عنوان مثال: از عسل آویشن به عنوان ضد سرفه و زخم معده و ضعف و بی حالی و از عسل کنار برای تقویت قوای جنسی و ضد ضعف و از عسل اکالیپتوس به عنوان موثر بر انگل های روده و سیاه سرفه و از عسل مرکبات به عنوان موثر بر حالت عصبی، بی خوابی و تپش قلب یاد شده است.
🔻 در منابع علمی مصرف عسل برای افرادی که مرض قند دارند توصیه نشده است لزا مصرف آن فقط با دستور پزشک معالج امکان پذیر می باشد و مصرف عسل به عنوان قند اضافی به آن چه که بر رژیم آن ها پیشبینی شده مجاز نیست.
عملکرد ورزشی با مصرف عسل
عملکرد فیزیولوژیکی پودر و ژل عسل به عنوان منبع کربوهیدرات ورزشکاران،بطور خاص دوچرخه سواران،به همراه گروه شاهد،توسط کریدر(Kreider)مورد بررسی قرار گرفت.عسل بطور معنی دار ضربان قاب و مبزان قند خون را در طی فعالیت های ورزشی افزایش می دهد.این ماده در افراد با کاهش قند خون در شروع با حین ورزش های استقامتی،اثر منفی ایجاد نمی کند.در آزمایشی دیگر،شاخص قند خون افراد با مصرف ژل کربوهیدرات و عسل در دوچرخه سواری 64 کیلومتری،مورد ارزیابی قرار گرفت.هر دو گروه با مصرف قند زیاد(ژل گلوکز)و قند پایین(عسل)،عملکرد خوبی داشتند که افراد تیمار شده با عسل،عملکرد قابل توجه تری در دوچرخه سواری از خود نشان دادند.
بر اساس تحقیقات مختلف،مصرف عسل باید بر اساس وزن بدن ورزشکار و زمان مناسب قبل از نوع فعالیت ورزشی به صورت زیر مصرف شود تا بیشترین اثر را داشته یاشد:
🍯4 ساعت قبل از ورزش:مصرف 4 گرم عسل به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
🍯2 ساعت قبل از ورزش:مصرف 1 گرم عسل به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
🍯10دقیقه قبل از ورزش:مصرف 0.5 گرم عسل به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
🍯مصرف 30 تا 60 گرم عسل در طول زمان ورزش به ازای هر ساعت ورزش کردن
پس از ورزش و فعالیت بدنی،کربوهیدرات مصرفی باید با پروتئین تکمیل شود تا بدن قدرت احیای خود را داشته باشد.باری احیای انرژی از دست رفته،ورزشکاران باید به ازای هر کیلوگرم وزن بدن،یک گرم عسل،به فاصله 15 دقیقه مصرف کنند و این عمل را بین 4 تا 6 ساعت بعد تکرار کند.ترکیب عسل با پروتئین(3 واحد عسل،1واحد پروتئین)از تجزیه پروتئین بدن پس از ورزش،جلوگیری می کند.نتایج حاصل از تحقیقات کریدر،توسط چندین پژوهشگر دیگر مورد تایید قرار گرفت.
